Op zaterdag 10 februari 2024 heeft de Natuurvereniging Hollandse Delta een vogelexcursie gehouden naar drie fantastische gebieden.
Er waren totaal 27 mensen (inclusief 3 begeleiders) op deze excursie afgekomen.
De excursie startte om 08:00 uur vanaf de Carpool N57/Zwartedijk en duurde tot 15:00 uur.
Voor een soortenlijst zie het bijgesloten PDF-document.
Het was een mooie, zachte februari dag. Voor de tijd van het jaar eigenlijk te warm (10 – 12 °C). Normaal ligt de temperatuur in februari rond de 3 graden. De aanwezigen vonden dit geen probleem, we konden ten minste zonder handschoenen en minder warm gekleed buiten staan, al hoort dat eigenlijk wel bij deze periode.
Het was erg gezellig en de groep was lekker actief en nieuwsgierig. Het grote voordeel van zo’n grote groep is dat er veel ogen zijn en de kans dat een vogel aan de aandacht ontsnapt is klein. Dat levert dan ook vaak een lange lijst op. Soms moeten vogels even door anderen worden gedetermineerd om zeker te zijn welke soorten allemaal gezien zijn. Gelukkig is dat in de meeste gevallen gelukt.
Eén vogelsoort, de noordse stormvogel over zee vliegend langs de Brouwersdam, is slechts door één persoon gezien. Deze persoon kent de soort, maar helaas hebben anderen niet op tijd hiervan mee kunnen genieten. Dat is vaak met vogelen, zo wordt een waarneming gedaan en zo zijn mensen te laat om de betreffende waarneming ook te mogen zien of ontdekken.
Totaal zijn er 71 vogelsoorten waargenomen die dag. Het rustige, lichtbewolkte weer heeft hier zeker aan bij gedragen. Ook zijn er nog enkele grijze zeehonden en hazen genoteerd.
Op de Brouwersdam werden al gauw de eerste drie grote duikersoorten gezien. Het grootste aantal was van de roodkeelduiker (min 20). Van de parelduiker hebben wij er twee gezien en een klein groepje mensen had het geluk dat ze de ijsduiker in beeld kregen. De specifieke kenmerken van de verschillende duikers hebben we mooi kunnen vergelijken, waardoor de beginnende vogelaars deze groep nu ook beter kunnen determineren. Verder waren er onder de vele futen en middelste zaagbekken ook groepjes zwarte zee-eenden, eiders en zes kuifduikers te bewonderen op zee. Langs de blokkendam waren enkele paarse strandlopers, vele steenlopers, een drieteenstrandloper en een zilverplevier driftig aan het foerageren. Ook bij deze vogels hebben we de kenmerken gedeeld. Natuurlijk zijn er ook vele meeuwen en algemeen voorkomende soorten gezien.
De tweede locatie die we bezochten was Plan Tureluur. Al zitten daar de meeste vogels toch wel verder van het vogelend publiek af, het blijft een prachtig gebied om te vogelen. Vooral een telescoop doet wonderen. Werkelijk duizenden waad- en weidevogels maken gebruik van dit plasdras gebied. Een groep van ruim 1500 goudplevieren die, regelmatig geflankeerd door ruim 1000 kieviten, het luchtruim meer kleur en leven gaven maakten de groep blij en liet menig vogelaar verwonderd staan kijken hoe prachtig deze vogels in zo’n groot aantal elkaar feilloos en zwierend volgden. Eenmaal op de grond geland was het een stuk moeilijker om deze vogels terug te vinden in dit weidse gebied.
Al speurend kwamen er steeds meer soorten op het lijstje te staan. Vanaf de dijk werden vooral de lepelaars gauw ontdekt, maar ook een geoorde fuut ontkwam het wakend oog niet en werd even goed bekeken. Zeker om ook het verschil duidelijk te maken met de kuifduikers die de groep kort daarvoor bij de Brouwersdam zo mooi had kunnen zien. Een paar soorten, zoals pijlstaart, smient, wintertaling, zwarte ruiter en kemphaan kregen veel aandacht. Enerzijds vanwege hun wonderschone uiterlijk, anderzijds vanwege de interesse van de groep om deze vogels, die voor velen nog minder of onbekend waren, beter te leren kennen. We hebben daarbij ook de kenmerken van de tureluur, die daar met meerdere exemplaren foerageerde, meegenomen, omdat deze soort wel veel gelijkenissen met de zwarte ruiter en de kemphaan heeft.
Ook hier is natuurlijk aandacht besteed aan de meer algemene vogels, maar dat gebeurde spelenderwijs.
Tot slot zijn we nog naar Koekeloere afgereisd, ook zo’n pracht natuurgebiedje waar vele, vooral watervogels, in de trek- en winterperiode graag verblijven. Het is werkelijk een eldorado. Toch zijn hier, iets anders dan in Plan Tureluur, de vogels van dichterbij te bewonderen. Vooral het pad naar de parkeerplaats toe nodigt uit om te stoppen, om de vele eendensoorten te bewonderen.
Vanaf de parkeerplaats kun je een korte wandeling maken naar een prachtige grote hoge uitkijk die je de gelegenheid geeft om rondom over het gebied uit te kijken.
Terwijl we daar zwermen vogels op naam probeerden te brengen, werden we langzaam maar zeker even helemaal stil. Het keffende geluid van de brandgans kwam langzaam maar zeker steeds dichterbij. Het was er niet één, het waren er niet tien, maar er vlogen honderden ganzen op ons af. Het geluid was zo massaal en ze kwamen zo laag overvliegen, dat het even al onze aandacht vroeg en daar waren we graag, maar geheel automatisch, even stil van. Zeg maar dat het leek op de pauze van een soort vergadering, iedereen had wel iets tegen zijn buurman te keffen.
Kort daarop vloog nog een slechtvalk over het gebied. Deze veroorzaakte even flinke paniek, maar was ook zo weer weg.
Nadat we nog even nagenoten van de prachtige kleuren van de pijlstaart en de smient, zo subtiel en onwerkelijk, hebben we langzaam maar zeker de excursie beëindigd.
Bij deze wil ik alle aanwezigen bedanken voor jullie enthousiasme. Dit heeft de fantastische dag compleet gemaakt.
Hans op den Dries
Rotganzen (foto Wim Klok)
Zwarte ruiter (foto Hans op den Dries)
