Op 27 augustus 2022 was de jaarlijkse excursie-estafette van Natuurvereniging Hollandse Delta (KNNV) bij het bezoekerscentrum Tenellaplas. Hierbij een kort verslag van de laatste excursie van die dag: de nachtvlinderexcursie.
Plaats: Kabouterveldje ZHL
Datum: 27 augustus 2022
Gidsen: Wim van Vliet en Karel Rijsdijk
Peter Rooij, Wim van Vliet en ondergetekende hadden zich zo verheugd om weer eens met een laken met licht nachtvlinders te spotten. De nachten worden nu korter en dat betekent dat de nachtvlinders om ca. 22:00 uur gaan vliegen i.p.v. 24:00 uur. Peter heeft door omstandigheden zich af moeten melden, maar we hebben dit onderdeel toch gewoon uitgevoerd.
Net na zonsondergang hebben we de lampen aangezet en om circa 21:30 uur kwamen, zoals gewoonlijk, de oranje wortelboorders als eerste nachtvlinders op het laken. Tot onze verbazing verschenen er ook een aantal hoornaars. Op zich niet zo verontrustend, maar het werden er steeds meer. Je kon het ook aan de nachtvlinders merken: kwamen op het laken af maar vlogen gelijk weer weg en soms achternagezeten door een of meer hoornaars.
Hoornaar
‘Een hoornaar is een grote wesp die, net als een libel, kleinere insecten op zijn menu heeft staan.
Bij verstoring kan hij venijnig met zijn angel steken en daarbij een gif, vele malen sterker dan van een gewone wesp en bij.’
Op dat ogenblik waren er al een paar bezoekers die we toch het een en ander hebben kunnen vertellen. Echter, het aantal hoornaars bleef maar toenemen, zodat we het niet verantwoord vonden om de excursie door te laten.
Om ca 22:00 uur ben ik naar het bezoekerscentrum gegaan en heb ik de groep geïnteresseerden verteld dat wij het onverstandig vonden om deze excursie door te laten gaan. Teruggekomen bij het laken waren er alsnog een paar personen bijgekomen die druk aan het fotograferen waren, gelukkig wel op een veilige afstand! Ook deze toeschouwers hebben we van de nodige informatie voorzien en vervolgens kwam Jan Alewijn een kijkje nemen.
Weeskind
Op een gegeven moment was er een kreet dat er in de lucht een weeskind vloog, Jan Alewijn heeft met zijn lantaarn in de lucht geschenen en warempel: een rosse vleermuis en een grote nachtvlinder. Achteraf realiseerde ik me dat dit mogelijk ook een situatie was van prooi en predator. Maar gelukkig kwam de nachtvlinder toch op het laken: blauw weeskind.
Staat in de boeken als trekvlinder, zeer zeldzaam en de voorvleugel is 41-48 mm lang. Iedereen met een camera heeft een of meerdere opnames kunnen maken en weg was hij weer.
Voor een “vlinderaar” is deze waarneming toch de kers op de taart.
Op aanraden van Peter hebben we de opstelling met laken laten staan en deze de volgende dag opgehaald.
Het is jammer voor de mensen die we weggestuurd hebben, maar als gids ben je wel verantwoordelijk voor het welzijn van deze mensen.
In de bijlage: tabel nachtvlinderexcursie
Karel Rijsdijk
1 september 2022
